CAO

Werkafspraken tussen werkgever en werknemer worden vastgelegd in een contract (arbeidsovereenkomst). Dat contract kan worden gesloten voor bepaalde tijd (tijdelijk contract) of onbepaalde tijd (vast contract). In de cao is vastgelegd welke gegevens minimaal worden opgenomen.

Voor werkgever en werknemer gelden rechten en plichten, vastgelegd in de cao. Daarnaast geldt het goed werkgever- en werknemerschap uit het Burgerlijk Wetboek en (voor BNA-bureaus) een gedragscode.

Arbeidsduur is het aantal uren dat een werknemer volgens de arbeids­overeenkomst per week werkt. Een voltijdse werkweek is in onze cao 40 uur. In plaats van elke week hetzelfde aantal uren werken zijn ook de flexibelere “jaaruren” mogelijk. Bij jaaruren wordt het aantal uur per werkweek omgerekend naar aantal uur per jaar, rekening houdend met feestdagen en vakantie-uren. De jaaruren worden flexibel ingezet; extra uren in een drukke periode en minder uren werken in rustigere tijd. Werkgever en werknemers beslissen samen of op het bureau van jaaruren gebruikt wordt gemaakt.

Thuiswerken is een nieuw verschijnsel dat nog in beweging is. Er is geen eenduidige vorm of oplossing, bovendien leent de ene functie zich er makkelijker voor dan de andere.  Er is ook geen algemeen geldende regelgeving, ook niet in de cao. Het is -zoals dat heet – een casuïstisch onderwerp, waar mogelijkheden, redelijkheid en flexibiliteit in moeten worden meegewogen door werkgever én werknemer. Staat het werk het toe, is onderling overleg goed geregeld, is de thuisfaciliteit arbo-technisch op orde?

De cao kent vanwege het wisselende verloop van de hoeveelheid werk geen salaristoeslag voor overwerk. Overwerk wordt als regel in redelijkheid gecompenseerd/als verlof opgenomen.
Deze regel geldt voor alle werknemers. Tot functieniveau 6 (dat was voor 2024 functiegroep J) kan een werknemer de werkgever verzoeken om de overuren uit te betalen. Uitloop van reguliere, geplande werktijden/werkzaamheden telt niet altijd als overuren, dat geldt zeker niet vanaf functieniveau 6 (dat was voor 2024 functiegroep J). Ter voorkoming van misverstanden is het nuttig om duidelijke afspraken met elkaar te maken over wat telt als overuren, als redelijke en maximale uitloop, als flexibel of als extra werk.
Mochten er naar mening van werkgever of werknemer misverstanden over overwerkuren ontstaan waar men onderling niet uitkomt, dan kan een beroep gedaan worden op de Geschillencommissie.

Een tijdelijk arbeidscontract eindigt op de in die overeenkomst genoemde einddatum. Tussentijds opzeggen is in principe niet mogelijk, tenzij met wederzijdse instemming.

Voor elk tijdelijk contract vanaf zes maanden geldt: minimaal een maand voor de einddatum bespreken werkgever en werknemer of de arbeidsrelatie wordt voortgezet, inclusief afspraken over de arbeidsvoorwaarden.

Ook bij beëindiging van een tijdelijk contract geldt de wettelijke transitievergoeding vanaf de eerste werkdag (indien de arbeidsovereenkomst op initiatief van of ten gevolge van handelen van de werkgever wordt beëindigd)

Werkgevers mogen met werknemers maximaal drie tijdelijke contracten van maximaal drie jaar afspreken. De cao biedt werkgevers met studenten aan een Academie van Bouwkunst (AvB) de mogelijkheid om een langere periode een tijdelijk contract af te sluiten.

De wettelijke benaming van cao artikel 15 luidt buitenwerkingstelling ketenbepaling. Als tijdens deze uitloopmogelijkheid de student AvB de studie stopt ofwel het diploma behaalt, dan eindigt het contract per einde van de maand genoemd op diploma of certificaat. Werkgever en werknemer bespreken minimaal een maand daarvoor of het contract in een vast contract wordt omgezet of de arbeidsrelatie eindigt.

Bij een vast contract heeft een werknemer een opzegtermijn van een maand, tenzij anders is vastgelegd. Bij beëindiging door de werkgever is de opzegtermijn afhankelijk van het aantal dienstjaren.

De verplichting voor een wettelijke transitievergoeding vanaf werkdag één geldt indien de arbeidsovereenkomst op initiatief van of ten gevolge van handelen van de werkgever wordt beëindigd.

In de bepalingen voor de transitievergoeding is opgenomen dat deze niet geldt bij het eindigen van de arbeidsovereenkomst door pensioen of het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd (in 2024 is dat 67 jaar). Werkgevers en werknemers kunnen overigens als beiden dat willen na de AOW-leeftijd een nieuwe arbeidsovereenkomst afsluiten (dat is dan steeds een tijdelijk contract, maximaal 6 maal in maximaal vier jaar).

Een stagiair is iemand die als onderdeel van zijn opleiding ervaring komt opdoen op de werkvloer, op basis van een overeenkomst tussen opleiding, stagiair en architectenbureau.
Elk bureau is verplicht de stageovereenkomst te gebruiken die is opgesteld door SFA. De stageregeling voor architectenbureaus is van kracht.
Voor de duidelijkheid: een student aan de Academie van Bouwkunst (AvB) is géén stagiair maar dient als werknemer te worden aangenomen.  

De cao schrijft een minimumtarief voor (150% van het bruto uurloon plus 8% vakantietoeslag) voor vergelijkbare werkzaamheden met vergelijkbare ervaring. Waarom schrijft de cao een minimumtarief voor? Bij een lager tarief kan er sprake zijn van werknemerschap. Dat heeft als risico dat een werkgever met terugwerkende kracht belasting en premies moet betalen en mogelijk dat werkgever onbedoeld iemand in vaste dienst heeft.

Artikel 10 - Arbeidsovereenkomststandaardbepaling

Werkgever en werknemer ondertekenen bij indiensttreding een schriftelijke arbeidsovereenkomst waarin de gemaakte afspraken worden vastgelegd. De arbeidsovereenkomst bevat in ieder geval:

  1. de naam en vestigingsplaats van werkgever, de naam en woonplaats van werknemer;
  2. de datum van indiensttreding;
  3. de duur van de arbeidsovereenkomst als deze voor bepaalde tijd is;
  4. de plaats(en) (van) waar(-uit) werknemer werkt;
  5. de functie, de functiefamilie en het functieniveau;
  6. het bruto maandsalaris;
  7. de geldende arbeidsduur per week;
  8. dat de cao van toepassing is op de arbeidsovereenkomst.

Artikel 11 - Verplichtingen van werkgever en werknemerstandaardbepaling

Werkgever en werknemer zijn verplicht zich te houden aan de arbeidsvoorwaarden zoals omschreven in deze cao, deze onverkort toe te passen en zich te gedragen als goed werkgever en goed werknemer. Artikel 5 bevat een algemene ontheffingsbepaling indien strikte toepassing van dit artikel tot onbillijkheden leidt.

  1. Voor werkgever geldt in het bijzonder:
    1. Als een werknemer onoverkomelijke ethische of religieuze bezwaren heeft tegen werkzaamheden die onderdeel zijn van een opdracht die door het bureau is aanvaard, dan zal werkgever die bezwaren eerbiedigen en indien mogelijk voor vervangende arbeid zorgen.
    2. Werkgever stelt de cao (digitaal) ter beschikking aan werknemer.
    3. Werkgever faciliteert werknemer bij het volgen van scholing die noodzakelijk is voor de uitoefening van zijn functie. Voor zover dat redelijkerwijs van werkgever kan worden verlangd faciliteert hij werknemer bij het voortzetten van de arbeidsovereenkomst in een andere of aangepaste functie indien de functie van werknemer komt te vervallen of als werknemer niet langer in staat is deze te vervullen.

  2. Voor werknemer geldt in het bijzonder:
    1. Werknemer is medeverantwoordelijk voor het op peil houden van kennis en vaardigheden die nodig zijn voor het volwaardig kunnen uitoefenen van zijn functie.
    2. Werknemer heeft toestemming van werkgever nodig voor het verrichten van nevenwerkzaamheden. Die toestemming wordt gegeven tenzij er sprake is van concurrentie, strijdige belangen of een kennelijk nadelige invloed op het functioneren van werknemer.
      Bij deelname aan prijsvragen stelt werknemer werkgever daarvan vooraf op de hoogte ter voorkoming van tegenstrijdige belangen.
    3. Werknemer stelt zich discreet en loyaal op ten aanzien van werkgever met inbegrip van het zorgvuldig omgaan met informatie van en over het architectenbureau en zijn relaties. Werknemer brengt geen vertrouwelijke gegevens over de onderneming van werkgever naar buiten.
    4. Werknemer respecteert de intellectuele eigendomsrechten van werkgever.
    5. Werknemer mag goederen en (digitale) bestanden, die hij van werkgever tijdens de duur van de arbeidsovereenkomst onder zich krijgt, gebruiken voor de doelen waar deze voor zijn bestemd, zij blijven eigendom van werkgever.
      Werknemer is verplicht deze goederen en bestanden op eerste verzoek van werkgever en in elk geval op het tijdstip waarop de arbeidsovereenkomst eindigt, weer aan werkgever ter beschikking te stellen.

 

Artikel 12 - Arbeidsduur, jaaruren en thuiswerkenstandaardbepaling

  1. De bepalingen in deze cao gaan uit van een arbeidsduur van 40 uur per week en worden naar evenredigheid toegepast bij een kortere arbeidsduur.
  2. De jaaruren zoals omschreven in artikel 2 lid o kunnen flexibel ingezet worden binnen de ruimte die de Arbeidstijdenwet biedt.
  3. Het flexibel werken wordt in goed overleg tussen werkgever en werknemer afgesproken. Instemming van werknemer en werkgever is voorwaarde. Beiden kunnen het initiatief nemen om uren flexibel in te zetten.
  4. Werkgever en werknemer maken in redelijkheid afspraken over de balans tussen werken op kantoor en thuis en over een vergoeding voor reiskosten en het thuiswerken.

Artikel 13 - Overwerkstandaardbepaling

  1. Overuren tot en met functieniveau 5 worden in overleg tussen werkgever en werknemer uitbetaald of omgezet in vrije tijd.
  2. Een werknemer vanaf functieniveau 6 wordt geacht zelf te kunnen sturen op inzet van uren. Een uitloop van geplande werkzaamheden behoort daarom bij de functie.
  3. Werkgever zorgt ervoor dat werknemer schriftelijk wordt geïnformeerd over wat onder overwerk, flexibel en extra werk wordt verstaan. Werkgever wijst werknemer daarvoor op bijlage 6 bij deze cao.

Artikel 14 - Einde van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd standaardbepaling

1. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd eindigt van rechtswege op de afgesproken einddatum.

2. Voor een arbeidsovereenkomst die zes maanden of langer duurt, geldt de aanzegverplichting als bedoeld in artikel 7:668 van het Burgerlijk Wetboek.

3. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan in principe niet tussentijds worden beëindigd of opgezegd, tenzij
a. met wederzijds goedvinden of
b. partijen bij het aangaan van de overeenkomst schriftelijk een tussentijds opzegbeding zijn overeengekomen.

4. Werkgever is werknemer een transitievergoeding verschuldigd, indien de arbeidsovereenkomst op initiatief van of ten gevolge van handelen van de werkgever wordt beëindigd. De transitievergoeding wordt vastgesteld conform de wettelijke bepalingen.

Artikel 15 - Buitenwerkingstelling ketenbepalingstandaardbepaling

  1. Werkgever kan met een werknemer, die een studie volgt aan een Academie van Bouwkunst, aansluitend aan het maximaal aantal maanden en/of contracten zoals bedoeld in art. 7: 668a BW (maximaal 36 maanden of maximaal 3 contracten) maximaal twee maal een arbeidsovereenkomst voor een jaar sluiten.
  2. De verlenging zoals genoemd in lid 1 eindigt van rechtswege aan het eind van de maand waarin werknemer zijn/haar diploma heeft behaald.
  3. De verlenging zoals genoemd in lid 1 eindigt indien werknemer tussentijds stopt met zijn opleiding per het einde van de maand waarin werknemer is gestopt.
  4. Het gestelde over de aanzegtermijn in artikel 14 lid 2 is -met uitzondering van het in lid 2 en 3 gestelde- ook op de verlengde arbeidsovereenkomsten van toepassing.

Artikel 16 - Einde van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijdstandaardbepaling

  1. Zowel werkgever als werknemer moeten een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd schriftelijk en met redenen opzeggen, met inachtname van de geldende opzegtermijn.
  1. Als het opzegging om een dringende reden betreft, zoals bedoeld in artikel 7:677 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek, moet die reden schriftelijk en onmiddellijk worden meegedeeld.

  2. Voor werknemer geldt een opzegtermijn van één maand. Daarvan kan schriftelijk worden afgeweken. Als met werknemer een langere opzegtermijn wordt afgesproken moet de opzegtermijn van de werkgever minimaal het dubbele zijn van de opzegtermijn van werknemer.  

  3. Voor werkgever gelden de wettelijke opzegtermijnen: 

    Duur arbeidsovereenkomst

    Lengte opzegtermijn

    Korter dan vijf jaar

    1 maand

    Vijf jaar of langer, maar korter dan 10 jaar

    2 maanden

    Tien jaar of langer, maar korter dan 15 jaar

    3 maanden

    15 jaar of langer

    4 maanden



  4. Opzeggen van een arbeidsovereenkomst gebeurt tegen het einde van de maand, tenzij schriftelijk anders is afgesproken.

  5. Werkgever is werknemer een transitievergoeding verschuldigd, indien de arbeidsovereenkomst op initiatief van of ten gevolge van handelen van de werkgever wordt beëindigd. De transitievergoeding wordt vastgesteld conform de wettelijke bepalingen.

  6. De arbeidsovereenkomst eindigt automatisch op de dag waarop werknemer de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt.

Artikel 17 - Stagesstandaardbepaling

De stageregeling voor architectenbureaus zoals opgenomen in bijlage 7 van deze cao is van toepassing op stage-afspraken.   

Artikel 18 - De opdrachtovereenkomststandaardbepaling

  1. Architectenbureaus (werkgevers) zijn met betrekking tot opdrachtovereenkomsten te beschouwen als opdrachtgever.
  2. Architectenbureaus hanteren voor overeenkomsten van opdracht de algemene opdrachtovereenkomst/geen werkgeversgezag voor architectenbureaus zoals goedgekeurd door de belastingdienst.
  3. Er is ook sprake van een opdrachtovereenkomst indien opdrachtnemer een uurtarief in rekening brengt van ten minste 150% van het bruto uurloon verhoogd met 8% vakantietoeslag dat geldt voor werknemers voor vergelijkbare werkzaamheden in vergelijkbare omstandigheden. Indien minder wordt betaald ontstaat een vermoeden van werknemerschap. Dan kunnen opdrachtgever en/of opdrachtnemer daar melding van doen bij de geschillencommissie. Die behandelt deze melding conform de reguliere geschillenprocedure zoals opgenomen in bijlage 4.